O sztukach wszelakich - montaż filmowy

montaż filmowy, techniczny zabieg łączenia poszczególnych ujęć filmowych w logiczną, czytelną całość.
montaż filmowy, techniczny zabieg łączenia poszczególnych ujęć filmowych w logiczną, czytelną całość w taki sposób, aby uzyskać ciągłość przestrzeni i czasu, zamierzoną dramaturgicznie narrację skłaniającą widza do przemyślenia znaczeń wynikających z zestawiania treści zawartych w kolejnych ujęciach. Montaż filmowy jest wraz z >dźwiękiem, podstawowym środkiem > języka filmu. Na ekranie, wskutek samego istnienia ram ekranu, ruchu obiektów i kamery, akustycznych efektów, zmienności planów, punktu i sposobu widzenia kamery (>obiektyw), oświetlenia, barwy i jej zmienności powstaje złudzenie zmiennego czasu i przestrzeni, w której odbywa się akcja filmu. Montażem można stworzyć dowolną przestrzeń, umowny czas i dowolność skojarzeń a poprzez > rytm montażowy oddziaływać na emocje odbiorcy. Wyróżnia się >montaż techniczny>montaż dramaturgiczny>montaż kreacyjny>montaż wewnątrzujęciowy. Duże znaczenie przy montażu ma sposób łączenia ze sobą kolejnych ujęć. Był on porównywany do znaków interpunkcyjnych w tekście, ale jego rola jest bardziej zróżnicowana w budowaniu narracji, dramaturgii czy filmowych > figur retorycznych. Ujęcia łączy się na kilkanaście sposobów a najczęstsze to:
a) cięcie – gwałtowne połączenie (sklejenie) ostatniego kadru ujęcia z pierwszym kadrem ujęcia następnego; 
b) przenikanie – uzyskiwane poprzez zanikanie obrazu pierwszego ujęcia i nakładanie drugiego;
c) przejście przez zero, czyli obraz jest ściemniany do zupełnej czerni lub rozjaśniany od czerni do jego czytelnej formy, jak też odpowiednio przechodzi przez biel;
d) trick – używając efekty specjalne i ma wiele odmian, np. postać rozpływa się w powietrzu; mozaika - rozpadanie się lub składanie obrazu z małych części; roletka – zwijanie i rozwijanie ujęć itp.   
Podstawy sztuki montaż filmowy stworzyli m.in. Szkoła z Brighton, Edwin Porter, Dawid W. Griffith, Lew Kuleszow, Sergiusz Eisenstein, Wsiewołod Pudowkin, Orson Welles.

Wykład prof. Jerzego Wójcika >>>
« powrót
facebook